รัฐธรรมนูญเป็นเครื่องมือสำคัญในการกำหนดสิทธิเสรีภาพและบทบาทอำนาจหน้าที่ของประชาชนในฐานะพลเมืองของรัฐ และเป็นเครื่องมือที่ดีที่สุดในอันที่จะส่งเสริมสิทธิและหน้าที่ของพลเมืองสำหรับประเทศไทยด้วยเช่นกัน จุดเริ่มต้นสำคัญที่ทำให้ประเทศไทยให้ความตื่นตัวกับความรับรองและคุ้มครองสิทธิและหน้าที่ของพลเมืองนั้นมาจากรัฐธรรมนูญแห่งราชอานาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๔๐ ถือเป็นรัฐธรรมนูญฉบับสำคัญที่ก่อให้เกิดการเปลี่นแปลงต่อบริบทของสังคมการเมืองไทย สืบเนื่องมาจนถึงรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ฉบับปัจจุบัน